در بسیاری از دعاوی ملکی، یکی از مهم ترین چالش ها برای مستاجر یا متصرف، دستور تخلیه فوری صادرشده از سوی دادگاه صلح است. این تصمیم ها که معمولاً به صورت خارج از نوبت صادر می شوند، اگرچه برای موجر سریع و مفید به نظر می رسند، اما گاهی حقوق مستاجر یا متصرف قانونی را نادیده می گیرند. در این مقاله، به شیوه های اعتراض به دستور تخلیه فوری، ضوابط قانونی مرتبط با نمونه دادخواست اعتراض به دستور تخلیه اگر به دنبال دفاع از حقوق خود در برابر چنین دستوراتی هستید، مطالعه این مطلب برای شما ضروری است.
دستور تخلیه چیست و چه زمانی صادر می شود؟
دستور تخلیه، تصمیمی است که معمولاً در مواردی مانند پایان مدت اجاره، پرداخت نکردن اجاره بها، یا قراردادهای رسمی اجاره صادر می شود. دادگاه صلج بر اساس درخواست موجر و بررسی اجمالی مدارک، ممکن است حکم به تخلیه سریع صادر کند. این نوع دستورات، اگرچه برای موجر مطلوب هستند، اما گاهی بدون توجه کافی به دفاعیات مستاجر یا متصرف صادر می شوند.
مرجع صالح برای دستور تخلیه و قابلیت اعتراض
در قانون روابط موجر و مستاجر ۷۶ برای نخستین بار نهادی فوری تحت عنوان دستور تخلیه که شبیه به دستورموقت، پیش بینی شد. امروزه با توجه به قانون دادگاه های صلح ۱۴۰۲، دادگاه صلح محل وقوع ملک صالح برای صدور دستور موقت است و اعتراض به آن نیز در همان دادگاه انجام می گیرد. لازم به ذکر است این اعتراض با تجدید نظرخواهی متفاوت است، چرا که اساسا دستور تخلیه قابل تجدیدنظرخواهی نیست. امروزه به موجب قانون جدید، صدور حکم تخلیه، علاوه بر دستور تخلیه نیز، در صلاحیت دادگاه صلح قرار گرفته است. بر خلاف گذشته که در صلاحیت شورای حل اختلاف قرار داشت
شرایط و نحوه اعتراض به دستور تخلیه فوری
برای اعتراض به دستور تخلیه فوری، رعایت نکات زیر ضروری است:
- تنظیم نمونه دادخواست ابطال دستور تخلیه فوری همراه با دلایل و مستندات قانونی
- تقدیم دادخواست به دادگاه صلح
- ارائه مدارک دال بر وجود قرارداد، پرداخت اجاره، نداشتن تخلف یا هرگونه توافق کتبی با موجر
- تودیع تامین، اصولا، بنا به نظر دادگاه جهت توقیف فرایند تخلیه
در این مرحله، نقش وکیل دستور تخلیه در جلوگیری از اجرای فوری و بازگرداندن حق بسیار کلیدی است.
نمونه دادخواست اعتراض به دستور تخلیه چگونه است؟
در نمونه دادخواست اعتراض به دستور تخلیه، موارد زیر باید ذکر شود:
- مشخصات کامل موجر و مستاجر
- تاریخ صدور و ابلاغ دستور
- دلایل اعتراض (مثلاً ادامه پرداخت اجاره، تمدید ضمنی قرارداد، تخلف در ابلاغ، یا نداشتن حق قانونی برای تخلیه)
- تقاضای صدور دستور توقف اجرای حکم و ابطال دستور تخلیه
نمونه رای رد دستور تخلیه؛ امیدی برای متصرف؟
در بسیاری از موارد، دادگاه با بررسی اعتراض و مستندات، دستور تخلیه را رد می کند. نمونه رای رد دستور تخلیه معمولاً مبتنی بر این است که متصرف همچنان حق استیفای منفعت دارد یا قرارداد تمدید شده و دستور تخلیه فاقد شرایط قانونی بوده است.
تفاوت دستور تخلیه املاک تجاری و مسکونی
توضیح دادیم که در املاک مسکونی شرایطی برای دستور تخلیه فوری و قابلیت اعتراض ان در دادگاه صلح به چه صورت میتوان باشد اما در املاک تجاری که دارای سرقفلی و حق کسب و پیشه میباشند اصلی به نام دستور تخلیه فوری را نخواهیم داشت
دستور تخلیه در املاک تجاری که دارای سرقفلی یا حق کسب و پیشه هستند بر طبق قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۵۶ انجام میپذیرد . فلسفه فوری نبودن دستور تخلیه در املاک تجاری این است که باید دلایلی همچون نیاز شخصی مالک . تغیر شغل بدون اجازه یا انتقال به غیر بدون مجوز است و بررسی این موارد نمیتوان با سرعت انجام شود . به همین خاطر صدور دستور تخلیه در املاک تجاری با تفاوت بسیار از دستور تخلیه فوری در دادگاه عمومی با تشکیل جلسه دادرسی انجام خواهد گرفت
اخرین نکته در املاک تجاری این است که حتی در صورت تخلف مستاجر باید سرقفلی و حق کسب وپیشه مستاجر بررسی و پرداخت شود.
قبل از اقدام مشاوره حقوقی بگیرید
اعتراض به دستور تخلیه صادره از دادگاه صلح یکی از مهم ترین ابزارهای دفاعی مستاجر در برابر تصمیمات فوری است. این اعتراض، اگر به موقع و با دلایل مستند ارائه شود، می تواند منجر به توقف اجرای تخلیه و احقاق حق متصرف شود. در شرایط فعلی و با توجه به قانون دادگاه های صلح، دانستن دقیق مرجع صالح برای اعتراض اهمیت دوچندان دارد. توصیه می شود حتماً پیش از اقدام، از مشاوره حقوقی وکیل متخصص استفاده کنید.
سوالات متداول
۱. مهلت اعتراض به دستور تخلیه چه مدت است؟
مستاجر باید ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اعتراض خود را مطرخ کند وگرنه دستور قطعی و اجرا خواهد شد
۲. بعد از صدور دستور تخلیه میتوان از دادگاه صلح مهلت گرفت؟
بله در شرایطی این عمل امکان پذیر است . اگر مستااجر بتواند اثبات کند که تخلیه فوری باعث بروز مشکلاتی برای وی خواهد شد دادگاه میتواند مدت معینی را به مستاجر مهلت دهد
۳. نمونه دادخواست ابطال دستور تخلیه فوری چگونه تنظیم می شود؟
شامل اطلاعات طرفین، شماره پرونده، تاریخ ابلاغ، دلایل اعتراض و تقاضای توقف اجرای دستور است.