بشر به طور طبیعی دارای تمایل به استقلال و بلندپروازی است و به همین دلیل، تمایل دارد که زیر نظر دیگران کار نکند و از دستورات آن‌ها پیروی نکند. در عوض، افراد ترجیح می‌دهند کسب و کار مستقل خود را راه‌اندازی کنند. علاوه بر این، جستجوی شهرت و ثروت نیز از دیگر دلایل اصلی تمایل انسان‌ها به راه‌اندازی کسب و کار شخصی است.
این مقاله به بررسی کلی چگونگی راه‌اندازی یک کسب و کار موفق، مراحل خودارزیابی و اقدامات اولیه برای شروع کسب و کار، مفهوم کارآفرینی و انواع آن، و همچنین این که چه کسانی باید به راه‌اندازی کسب و کار بپردازند و چه اقداماتی برای موفقیت آن لازم است، می‌پردازد.
کارآفرین کیست؟
کارآفرین به فردی اطلاق می‌شود که دارای ایده‌ای نوآورانه برای کسب و کار است و مایل به پذیرش ریسک‌های مربوط به اجرای این ایده می‌باشد. او توانایی رهبری، سازماندهی و مدیریت کسب و کار را دارد. کارآفرینان به جای کار به عنوان کارمند، خود به انجام کارهای کوچک می‌پردازند و تمامی خطرات و پاداش‌های این سرمایه‌گذاری را به عهده می‌گیرند. این افراد معمولاً به عنوان نوآورانی شناخته می‌شوند که ایده‌های جدیدی برای تولید و عرضه کالاها و خدمات ارائه می‌دهند.
کارآفرینان نقش کلیدی در هر اقتصادی ایفا می‌کنند. آن‌ها دارای مهارت و ابتکار لازم برای پیش‌بینی نیازهای حال و آینده و ارائه ایده‌های نو به بازار هستند. کارآفرینانی که با پذیرش ریسک و سرمایه‌گذاری شخصی موفق می‌شوند، پاداش این موفقیت را در قالب سود، شهرت و فرصت‌های رشد دریافت می‌کنند. کارآفرینی یکی از عوامل جدایی‌ناپذیر تولید است که به همراه سه عامل دیگر شامل زمین، منابع طبیعی و کار و سرمایه، برای تولید کالاها و خدمات ادغام می‌شود. کارآفرینان معمولاً یک طرح کسب و کار ایجاد می‌کنند، استخدام می‌کنند، منابع و تأمین مالی را جمع‌آوری می‌کنند و رهبری و مدیریت کسب و کار را بر عهده می‌گیرند. آن‌ها در فرآیند ساخت و توسعه شرکت‌های خود با موانع متعددی مواجه می‌شوند.
چرا کارآفرینان برای اقتصاد مهم هستند؟
کارآفرینان به عنوان هماهنگ‌کننده‌های اصلی در اقتصاد سرمایه‌داری عمل می‌کنند و منابع مختلف را برای ایجاد فرصت‌های جدید سرمایه‌گذاری به کار می‌گیرند. در شرایط ناپایدار اقتصادی، کارآفرینان می‌توانند با قضاوت‌های خود ناپایداری‌ها را کاهش دهند.
چگونه کارآفرینان به اقتصاد و جامعه کمک می‌کنند؟
ترویج کارآفرینی می‌تواند تأثیرات مثبتی بر اقتصاد و جامعه داشته باشد. کارآفرینان با ایجاد کسب و کارهای جدید، کالاها و خدمات جدیدی را معرفی می‌کنند که منجر به ایجاد اشتغال و توسعه بیشتر می‌شود. به عنوان مثال، ظهور شرکت‌های فناوری اطلاعات در دهه ۱۹۹۰ در هند باعث رشد صنایع وابسته مانند اپراتورهای تلفن و تأمین‌کنندگان سخت‌افزار شد.
کارآفرینان به درآمد ناخالص ملی کمک می‌کنند و با معرفی محصولات یا فناوری‌های جدید، بازارهای جدید و ثروت جدیدی ایجاد می‌کنند. آن‌ها با اختراعات خود به شکستن سنت‌ها و کاهش وابستگی به روش‌های موجود کمک می‌کنند. به عنوان نمونه، ظهور گوشی‌های هوشمند و اپلیکیشن‌های مربوط به آن‌ها تحولی بزرگ در دنیای ارتباطات ایجاد کرد.
کارآفرینان همچنین در پروژه‌های اجتماعی سرمایه‌گذاری کرده و به مؤسسات خیریه و سازمان‌های غیرانتفاعی کمک می‌کنند. به عنوان مثال، بیل گیتس بخش قابل توجهی از ثروت خود را به آموزش و بهداشت عمومی اختصاص داده است.
دسته‌بندی‌های کارآفرینی
کارآفرینی می‌تواند بر اساس معیارهای مختلف به دسته‌های گوناگونی تقسیم شود:
- بر اساس نوع کسب و کار: کارآفرین تجاری و کارآفرین تولیدی.
- بر اساس استفاده از فناوری: کارآفرین فنی و کارآفرین غیر فنی.
- بر اساس مالکیت: کارآفرین خصوصی، کارآفرین دولتی و کارآفرینان مشترک.
- بر اساس اندازه شرکت: کارآفرین کوچک مقیاس، کارآفرین متوسط و کارآفرین بزرگ مقیاس.
چرا همه تمایل دارند کارآفرین و صاحب کسب و کار موفق باشند؟
راه‌اندازی کسب و کار مستقل می‌تواند مزایای زیادی به همراه داشته باشد:
- ایجاد ثروت
- گسترش دایره ارتباطات و شهرت
- افزایش اعتبار و احترام
- اعطای قدرت تصمیم‌گیری و اختیار عمل
- استقلال و انعطاف‌پذیری
- افزایش حس برتری و اعتماد به نفس
- فراهم آوردن فرصت‌های آموزشی
- ایجاد اشتغال و تأثیرگذاری بر چرخه اقتصاد
- امنیت شغلی و عدم نگرانی از اخراج
- امکان کشف و عملی کردن ایده‌ها
چرا با وجود این تمایل، افراد کمی اقدام به راه‌اندازی کسب و کار می‌کنند؟
کارآفرینی نیازمند مهارت‌های متنوعی است که باید پیش از ورود به این عرصه مورد بررسی قرار گیرد. راه‌اندازی کسب و کار و کارآفرینی مستلزم توانایی مقابله با چالش‌ها و پیچیدگی‌های موجود است. دلایل عدم ورود افراد به عرصه کارآفرینی شامل موارد زیر است:
- ریسک سرمایه و احتمال از دست دادن آن
- عدم وجود درآمد ثابت
- نیاز به روحیه رهبری
- لزوم یادگیری موضوعات مختلف
- مسئولیت‌پذیری بالا
- استرس و فشار کار
- عدم تحمل فشار خانواده
- رقابت‌پذیری بالا
- قربانی کردن علایق شخصی
این موارد نشان‌دهنده دلایل عدم ورود افراد به عرصه کارآفرینی و راه‌اندازی کسب و کار هستند. در این بین، ریسک‌پذیری پایین، کمبود تخصص و انگیزه، و ترس از ورود به رقابت‌های سخت از جمله دلایل اصلی عدم اقدام افراد به راه‌اندازی کسب و کار است.
در زمینه کارآفرینی در کشور ما، دو سوال اساسی مطرح است:
- چرا بسیاری از کارآفرینان با مشکلات جدی مواجه هستند؟
- چرا بسیاری از افراد کسب و کار خود را در نیمه‌راه رها می‌کنند؟
پاسخ به این سوالات به موارد زیر برمی‌گردد:
- عدم آگاهی از قواعد کار
- اقدام بدون مطالعه کافی
- عدم آمادگی قبل از اجرا
- کمبود دانش و اطلاعات
- ناکافی بودن مهارت‌ها
- ناتوانی در تحلیل شرایط
هر فعالیتی نیازمند قواعد خاص خود است. برای مثال، اگر بخواهید ساختمانی بسازید و از قواعد آن آگاه نباشید، قطعاً موفق نخواهید شد. قواعد یک کار شامل فرآیندها و روش‌های اجرایی آن است که هر یک نیازمند دانش و تخصص خاص خود می‌باشد.
برای موفقیت در کارآفرینی و راه‌اندازی کسب و کار، آگاهی از این قواعد ضروری است. فردی که می‌خواهد کسب و کاری راه‌اندازی کند، باید با فرآیندها و اصول آن آشنا باشد و پس از انجام مطالعات لازم و تحلیل داده‌ها، تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی کند.
اقدامات مقدماتی برای راه‌اندازی کسب و کار موفق
اقدامات مقدماتی شامل کارهای مطالعاتی و کسب آگاهی از شرایط لازم برای راه‌اندازی کسب و کار موفق است. بسیاری از کسب و کارها به دلیل عدم توجه به این مراحل با شکست مواجه می‌شوند.