از اواخر سال ۲۰۲۱ دقیقاً بعد از بحران کرونا، جف بزوس دومین فرد ثروتمند جهان است که در جایگاهی بالاتر از بیلگیتس، موسس مایکروسافت و وارن بافت سرمایهگذار هوشمند دنیا قرار گرفته است و اکنون که مشغول نگارش این مقاله هستم بر اساس گفته فوربس ثروت وی به ۱۷۱ میلیارد دلار میرسد.
جف بزوس، موسس و مدیرارشد اجرایی سابق آمازون، اکنون رییس اجرایی غول تجارت الکترونیک جهانی آمازون است که ۹٪ از کل خردهفروشیهای آمریکا و ۵۱٪ از خردهفروشیهای دیجیتال آمریکا را به خود اختصاص داده است.
دیجیتالی شدن رفتار انسانها را تغییر داده است و ابری شدن نیز در اینده رفتار آدمها را تغییر خواهد داد. ابری شدن یعنی چه؟ یعنی شما بجای اینکه چندین میلیون تومان پول هارد کامپیوتر یا موبایل را بدهید، اطلاعات خود را بر روی اینترنت بر روی یک سرور ابری نگه داری کنید. مثلا اگر قرار است شما ۲ برابر پول یک گوشی موبایل دهید که حافظه بیشتری دارد، شما میتوانید یک حافظه ابری در اینترنت خریداری کنید و اطلاعات خود را بر روی آن نگهداری کنید. این جنگ جدید بین ابرقدرتهای دنیا یعنی اپل، گوگل و آمازون است. امازون با رونمایی از سرویس Amazon Web Service (AWS) وارد این رقابت شده است.
زمانی بزوس کارمند بود و ایده ساخت شرکت تجارت الکترونیک داشت ولی مدیرش در ظاهر به او کمک کرد که شغل ثابتش را از دست ندهد و دست از رویاپردازی بردارد. با این حال، بزوس که با مادر نوجوان و ناپدری مهاجر کوباییش بزرگ شد، همیشه رویای خلق چیزی متفاوت را در سر داشت و در دوران کودکی به معلمان مدرسهاش میگفت: «آیندهی بشر در این سیاره نیست.»
بزوس حتی سایتی به نام BezosExpeditions.com دارد که بیش از ۳۰ مورد از سرمایهگذاریها و تلاشهای بشردوستانه او را نمایش میدهد و اسم آن را expeditions قرار داده چون سرمایهگذاریها صرفا بر روی یک یا ۲ صنعت یا حتی بخشی از بازار نیست. او بر روی حوزهها و ایدههای تجاری مختلف از جمله تکنولوژیهای ابری، روباتیک، بیوتکنولوژی و حتی تکنولوژی شیشههای مختلف کار میکند.
چگونه اینترنت به کمک آمازون شتافت؟
این رویاپرداز فناوری از دانشگاه پرینستون با مدرک مهندس برق فارغالتحصیل شد. پس از آن پیشنهادهای شغلی زیادی مانند اینتل و آزمایشگاه بل را رد کرد و با موسس CNET یک شرکت خدمات خبری راهاندازی کرد که شکست خورد. پس از آن از کارآفرینی نا امید شد و در یک صندوق تامین مالی مشغول بکار شدو طی ۴ سال به رتبههای بالایی در آن سازمان دست پیدا کرد.
اگر در سال ۱۹۹۴ اینترنت با نرخ ۲۳۰۰٪ در سال رشد نمیکرد، بزوس همچنان یک کارمند خوب بود و هیچوقت به فکر راه اندازی یک فروشگاه آنلاین نمیافتاد. اما بزوس خیلی زود برای تولد آمازون برنامهریزی کرد و فهرستی از ۲۰ دسته محصول برای فروش آنلاین تهیه کرد.
آمازون.کام را با دسته کتاب شروع کرد و بر روی شرکتی که شامل خودش، همسرش و ۲ برنامه نویس بود ۱۰ هزار دلار از پس انداز خود سرمایهگذاری کرد. در اولین ماه پس از راهاندازی یعنی جولای ۱۹۹۵ موفق شد در تمام ایالاتهای آمریکا و ۴۵ کشور در سراسر دنیا کتاب بفروشد و اینجا بود که اینترنت قدرت خودش را به بزوس نشان داد.
آمازون در ابتدا چقدر فروش داشته است؟
از شروع فعالیت آمازون تا سال ۲۰۰۰، بزوس درآمد ۷۴ میلیون دلاری را هدفگذاری کرده بود و در واقعیت خیلی بیشتر شد و فقط تا سال ۱۹۹۹ توانست ۱.۶۴ میلیارد دلار فروش داشته باشد. او سرمایهی اولیه خود را از خانوادهاش (عمدتا از پدر و مادر) و از پساندازشان گرفت پس از سال اول توانست سرمایهگذار ۱ میلیون دلاری جذب نماید. (بیزینسهایی که فروش و آیندهی خوبی دارند ولی در یک برهه زمان بنا به دلایلی سود ده نیستند، شروع به جذب سرمایه میکنند)
در ابتدا ۲۰ سرمایهگذار هرکدام ۵۰ هزار دلار پول آوردند و با هم ۱٪ از آمازون رو خریدند. ارزش هر سرمایهگذاری در حال حاضر تقریبا ۱۶.۷۱ میلیارد دلار است و یعنی سرمایه آنها ۳۳۴ هزار برابر شده است. آن سرمایهگذاران سهام خود را حفظ کردهاند و هرگز رقیق نشدهاند (وقتی سرمایهگذارهای بعدی وارد میشوند معمولا از سهم سرمایهگذاران قبلی کم میکنند و به این کار رقیق شدن میگویند، یعنی مثلا اگر من و شما هرکدام ۵۰٪ سهام یک شرکت را داشته باشیم و سرمایهگذاری وارد شود و ۲۰٪ سهام بخرد ما باید نفری ۱۰٪ سهم بدهیم که در این صورت میگویند سهام ما ۱۰٪ رقیق شده است) آمازون در ژون ۱۹۹۶ مبلغ ۸ میلیون دلار دیگر در سری A از شرکت سرمایهگذار خطرپذیر Kleiner Perkins سرمایه پذیرفت.
سهام آمازون در می ۱۹۹۷ به صورت عمومی در بورس عرضه شد و یکی از معدود استارتاپهایی بود که از رکود بزرگ داتکام جان سالم به در بردهبود. همانطور که این پلتفرم محصولات خود را متنوع کرد، خود را به عنوان یک رهبر و پیشگام در بازار تثبیت کرد و توانست از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۱ فروش سالانهی خود را از ۵۱۱ هزار دلار به بیش از ۳ میلیارد دلار برساند.
در سال ۲۰۱۳ بزوس برنامههای انقلابی اشتراک آمازون پرایم را فاش کرد. در این برنامه که Amazon Prime Air نام دارد، قرار است از هواپیماهای بدون سرنشین برای جابجایی محصولات استفاده شود. ولی معلوم نیست چه موقعی این ایدهی رویایی عملی میشود؟
همچنین بزوس در سال ۱۹۹۸ جزو سرمایهگذاران اولیه گوگل هم قرار گرفت. با اینکه سالهاست میزان سهام خود را اعلام نکرده است ولی سرمایهگذاری ۲۵۰ هزار دلاری او روی گوگل اکنون میلیاردها دلار ارزش دارد.
در آگوست ۲۰۱۳ بزوس واشنگتن پست را به قیمت ۲۵۰ میلیون دلار خرید. چند سال بعد مخاطبان و ترافیک آن افزایش یافت و برای اولین بار از نظر تعداد بینندگان از نیویورک تایمز پیشی گرفت.
قیمت سهام آمازون نشاندهندهی رشد خارقالعادهی آن است. سهام آن از ژانویه ۲۰۱۶ تا ژانویه ۲۰۲۱ بیش از ۴۵۰ درصد افزایش یافت ( در یک سال آخر یعنی از ژانویه ۲۰۲۰ تا ژانویه ۲۰۲۱ بیش از ۷۵ درصد افزایش داشته است) بزوس تا سال ۲۰۲۱ تنها ۱۱٪ از سهام آمازون را در اختیار دارد و آن به بزرگترین منبع ثروت او تبدیل شده است.
بزوس در سال ۲۰۱۷ از همسر خود جدا شد و از سال ۲۰۱۷ تا سال ۲۰۱۹ در روند طلاق بزوس یک میلیون سهم خود را فروخت و به همسر خودش تقدیم کرد و مجمع سالانه آمازون اعلام کرد که اکنون بزوس بیش از ۷۰ میلیون سهم دارد. (دقت کنید که تعداد سهم با درصد سهم متفاوت است، یک شرکت میتواند ۱۰۰ میلیون سهم داشته باشه و هر سهم ارزش خودش را داشته باشد)
آمازون الان (در شروع سال ۲۰۲۳، بیش از ۸۷۸ میلیارد دلار ارزش دارد.
بزوس چه سرمایهگذاریهای ملکی انجام داده است؟
بزوس همچنین دارای قابل توجهی در سرمایهگذاریهای سنتیتر مانند املاک و مستغلات دارد. مزرعه ۱۶۵ هزار هکتاری ذرت او در تگزاس به عنوان پایگاه عملیات شرکت هوافضای او به نام Blue Origin مورد استفاده قرار میگیرد و به عنوان محل آزمایش موشک زیرمداری سرنشین دار (با فرود عمودی) استفاده میشود.
داراییهای شخصی او شامل داراییهایی در سواحل شرقی و غربی امریکا است. بزوس دارای دو خانه چند میلیون دلاری در بورلیهیلز و یک آپارتمان ۳ هزار متری در برج Century منهتن است که چیزی در حدود ۱۰ میلیون دلار هزینه داشته است. گزارش شده است پس از حضور بزوس در آن برج، قیمت هر مترمربع بین ۲ تا ۳ هزار دلار افزایش یافته است.
او همچنین دارای یک ملک کنار دریاچه در ایالت واشنگتن به ارزش ۲۸ میلیون دلار و به اندازه ۹ هزار متر مربع دارد.
چه کمکهای خیریهای کرده است؟
بزوس همچنین کمکهای قابل توجهی به صورت خیریه انجام داده است. او علاوه بر خیریه بنیاد خانواده بزوس که چندین پروژه آموزشی را تامین میکند، کمکهای چند میلیون دلاری به موزه تاریخ و صنعت سیاتل و همچنین به دانشگاه خود یعنی پرینستون کرده است.
بزوس در ژانویه ۲۰۱۸ مبلغ ۳۳ میلیون دلار به سازمان TheDream.US (که سازمانی است برای بهبود دسترسی به دانشگاه برای جوانان مهاجر غیرقانونی که در کودکی به آمریکا اورده شده اند) کمک کرد.